مقایسه زنان در دو منظومه غنایی نظامی

نویسندگان
چکیده

حضور زنان و نقش‏آفرینی آنان از بن مایه‏های ادبیات غنایی است در منظومه لیلی و مجنون پنج و در خسرو شیرین پانزده زن به چشم می‏خورند. زنان مطرح شده در لیلی و مجنون چهار نفر (به غیر از لیلی) و از زنان وابسته به خانواده‏هایی هستند که در داستان ایفای نقش می‏کنند اما در خسرو و شیرین دوازده شخصیت مستقل به چشم می‏خورد. در میان زنان، شیرین شخصیتی تاریخی است و در حماسه‏ها نیز حضور دارد و می‏توان گفت که وی از قهرمانان بلندآوازه حماسه ایران است. هر دو داستان لیلی و مجنون و خسرو و شیرین از دید دراماتیک، تراژدی‏اند. زمینه هر دو داستان متفاوت است داستان لیلی و مجنون محصول فرهنگ عرب و خسرو و شیرین متعلق به فرهنگ اشرافی ایرانی است. زنان قهرمان هر دو داستان وفادار و پاکدامنند اما وفای لیلی عامیانه و وفاداری شیرین، شورانگیز اشرافی است. آغاز عشق لیلی آتشین است ولی عشق شیرین پایانی آتشین دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد ادبی و هنری حرفِ الف در منظومه های دو داستان سرای بزرگ منظومه های غنایی؛ نظامی و جامی

حرفِ الف به‌ واسطة شکل و جایگاه خاص، یکی از پُرکاربردترین حروف در ساخت مضامین بکر، فضاهای شاعرانه و ترکیباتِ نغز ادب پارسی به ویژه دو شاعر داستان سرای بزرگ غِنایی، یعنی؛ نظامی و جامی است. الف، که اوّلین حرفِ الفبای فارسی، عربی، ابجد و نمایندة عدد یک در ‌حساب جمّل است در منظومه های این شعرا، کنایه از ذات احدیت، عالمِ تجرید و تفرید و نیز مظهرِ پیشوایی، استقامت، خُردی و.. است. در این مقاله، با بررسی کاربرد ...

متن کامل

مقایسه زنان در دو منظومه غنایى نظامى

حضور زنان و نقش‏آفرینى آنان از بن مایه‏هاى ادبیات غنایى است در منظومه لیلى و مجنون پنج و در خسرو شیرین پانزده زن به چشم مى‏خورند. زنان مطرح شده در لیلى و مجنون چهار نفر (به غیر از لیلى) و از زنان وابسته به خانواده‏هایى هستند که در داستان ایفاى نقش مى‏کنند اما در خسرو و شیرین دوازده شخصیت مستقل به چشم مى‏خورد. در میان زنان، شیرین شخصیتى تاریخى است و در حماسه‏ها نیز حضور دارد و مى‏توان گفت که وى ...

متن کامل

بررسی جنبه های تاریخی دو منظومه غنایی «خسرو وشیرین» نظامی و«شیرین و خسرو» امیرخسرو دهلوی

در میان داستان های خمسه­ی نظامی، ماجرای عشق خسرو پرویز، پادشاه ساسانی به شیرین برادر زاده­ی بانوی ارمن، به سبب رنگ ملی و برخورداری اززمینه های افسانه ای و غنایی از زیبایی و اهمیت خاصی برخوردار است. امیرخسرو دهلوی دومین منظومه­ی خمسه­ی خویش را به این داستان اختصاص داده است. او با آنکه سوژه و سیر اصلی داستان را مطابق روایت نظامی سروده است اما تغییراتی نیز در جریان داستان ایجاد کرده است. ضرورت و ا...

متن کامل

تحلیل منظومه های غنایی نظامی از دیدگاه نقد اخلاقی

نقد اخلاقی یکی از گرایش های متعدد نقد است که پیشینه ی آن به یونان باستان و دوران سقراط ، افلاطون و ارسطو باز می گرددو صاحب نظرانی چون سن مارک ژیراردن ، استفن گاسون ، سر تامس ویلسون و ... در غرب و اندیشمندانی چون فارابی ، ابن سینا ، ابن رشد و ... در مشرق زمین بر ضرورت اخلاق و وجود مفاهیم اخلاقی در کنه آثار ادبی تأکید می کردند . نظامی ، بزرگ ترین شاعر غنایی سرای ایران که همواره آزرده از شرایط حاک...

15 صفحه اول

گفت و گو و شخصیت‌پردازی نمایشی در منظومه غنایی خسرو و شیرین نظامی

منظومه خسرو و شیرین نظامی به عنوان نمونه‌ای عالی از ادب غنایی فارسی، ابعاد مختلفی از نوع نمایشی را در خود جای داده است. خسرو و شیرین نظامی از جهت گفت و گو و شخصیت‌پردازی بسیار غنی است،‌ چه آنجا که دیالوگ مطرح می‌شود و چه در قسمت‌هایی که وجود مونولوگ ایجاب دانسته شده است. در این مقاله شده است با آوردن نمونه‌هایی از داخل متن به بررسی و تحلیل شخصیت‌ها و مکالمات آن‌ها در این اثر بپردازد و در نهایت ...

متن کامل

چرا منظومه خسرو و شیرین نظامی دو صدایی است؟

با بررسی منظومة‌ خسرو و شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی‌می‌توان دریافت‌که این منظومه، دوصدایی است. بدین معنی که صدای غرا و سرکوبگر نظامی در برابرصدای قهرمان مؤنث داستان قرار می گیرد و شگفتا که همین صدای خفه و خاموش شیرین بر بانگ غرای نظامی غلبه می‌کند. در حقیقت عملکرد و رفتار موقرانه و سنگین وار شیرین که برساختة داستان پرداز است، بلندترین بانگ در سراسر این منظومه، است که تا لحظة مرگ خاموش او ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۲، شماره ۶، صفحات ۱۶۱-۱۸۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023